‘Weerbaarheid’

Soms verschijnen er van die stukken in Nederland waardoor ik moet denken aan de pacifisten en de politieke lamlendigheid in de jaren dertig van de vorige eeuw. Investeren in defensie was niet nodig want Hitler zou Nederland nooit binnenvallen, hadden de Duitsers in de Eerste Wereldoorlog ook niet gedaan. Totdat de Duitsers in mei 1940 Nederland in een paar dagen onder de voet liepen. Het is vast een Nederlandse reflex om te denken dat door je weerbaar maken tegen dit soort praktijken het fascisme wel op een afstand houdt.

Weerbaar zoals de democratie van de VS die op 6 januari door het oog van de naald kroop. Bijna waren de VS een autocratie naar Russisch model met de familie Trump aan het hoofd (en dat gevaar is nog steeds niet geweken). Of zoals het VK waar Farage er in slaagde om UKIP als een Trojaans Paard in de Tory partij te integreren waardoor het land nu een autocratie dreigt te worden waar je: demonstraties kan verbieden, een minister zonder voorwaarschuwing paspoorten af kan pakken, asielzoekers die met een bootje komen eerst vier jaar de gevangenis ingaan en minister juridische uitspraken die hun niet bevallen kunnen bijstellen. Die weerbaarheid.

En ondertussen je erover verbazen dat conform het hoefijzermodel ook linkse mensen fascistische trekjes krijgen, politiegeweld toejuichen, racisme goedvinden. In wat voor kaasstolp zit je dan? Het fascisme is overal om je heen en nog is het enig antwoord ‘weerbaar’ maken.

Het is links zelf dat jarenlang de voedingsbodem voor het fascisme heeft gecreëerd door de middenklasse die ze groot heeft gemaakt uit te melken. Populisten als Baudet en Wilders weten daar wel raad mee. Daardoor groeit de aanhang voor extreem rechtse partijen gestaag in Nederland want de mensen willen geen verandering. Niet het gas weghalen om het klimaat te redden, geen inflatie om de pandemie te betalen. Ze willen een huis, ze willen ‘binge watchen’, naar het WK in de zandbak van Quatar kijken dat duizenden doden heeft gekost. Ambassadeur Ronald de Boer zegt dat het allemaal wel meevalt en met een flesje pils en wat borrelnootjes kun je op TV het verschil toch niet zien. En als je gevaccineerd bent kun je lekker op wintersport!

Veel succes met het weerbaar maken van de samenleving. Wie fascisme de kop in wil drukken zal het moeten aandurven om het onkruid te snoeien en dan op zoek gaan naar wegen om die voedingsbodem op een andere manier gelukkig te maken. Misschien krijg je dan een samenleving die weerbaar is, maar fascisten vrij spel geven is de nederlaag erkennen en de democratie de nek omdraaien.

Blank of Wit

Dit is een preambule om uit te leggen waar ik sta en dat ik ondanks bovenstaande opvattingen grote moeite heb met de huidige discussie over ‘blank’ en ‘wit’. Ik word altijd kregel wanneer mensen proberen mijn taal in te perken, wie Orwell gelezen heeft weet hoe newspeak een effectief middel is om de vrijheid van meningsuiting te beperken. Daarom mag en moet de discussie gaan over één woord: blank. Een woord dat in het Nederlands een ongekende rijkdom aan betekenis heeft en daarom geen Engelse vertaling kent. Om niet te polariseren gebruik ik in mijn stukje het woord ‘wit’ in de wenselijke betekenis. Voor mij is het openhouden van de dialoog belangrijker dan mijn gelijk.

Als witte man van 55+ heb ik  ‘white-privilege’ en daar profiteer ik dik van. Verder erken ik dat het Nederlandse slavernij verleden en de periode van kolonisatie een schandvlek is op de Nederlandse geschiedenis. Daarom moet er een opening zijn voor andere stemmen in de geschiedschrijving. In mijn jeugd was het lezen van ‘Max Havelaar’ verplicht en het geeft een goed beeld van de verhouding tussen Nederlanders en de uitbuiting van de inheemse bevolking in Indonesië. Dat boek zou nog verplicht moeten zijn. Onderwijs over ons koloniale verleden is noodzakelijk en verbanden leggen tussen de geschiedenis en onze hedendaagse maatschappij is belangrijk. Voor dat ik over dit onderwerp ging schrijven heb ik me in deze materie verdiept maar ik reken me niet tot de experts.

De kleur wit

‘Een roos, is een roos, is een roos’ het overbekende citaat van Gertrude Stein is een voorbeeld hoe het herhaald noemen van een krachtig symbool emoties op kan roepen. De roos is een symbool met zoveel betekenissen dat eigenlijk alles betekent en tegelijk niets. Reden voor Umberto Eco om zijn filosofische roman ‘De Naam van de Roos’ te noemen: de roos als het ultieme krachteloze symbool. Toch zijn symbolische betekenissen bijzonder krachtig omdat ze de metafoor overslaan en vrijwel alle kleuren, inclusief wit, hebben een grote symbolische betekenis.
Zo heeft de kleur wit internationaal een enorme symbolische kracht die staat voor reinheid, puurheid en onschuld. In het Romeinse rijk droegen de senatoren een witte ‘toga candida’ om hun geschiktheid voor het publieke ambt te onderstrepen. Bruiden trouwen in het wit als symbool voor hun maagdelijkheid en onschuld. Tijdens de Hajj dragen moslims witte kleding om hun puurheid en gelijkheid uit te stralen en priesters dragen onder het kazuifel een witte albe om reinheid te onderstrepen. De witte vlag is een teken van overgave en manier om aan te geven dat je niets kwaads in de zin hebt. In alle gevallen is de kleur wit, de kleur van de onschuld. Misbruik van de kleur wit door racistische groeperingen is niet in staat om de oorspronkelijke eeuwenoude symboliek van wit als rein en onschuldig uit te vlakken. 

Blank is een woord met een rijke betekenis in de Nederlandse taal, een betekenis die varieert van kleurloos, lelieblank (wit), onder water tot wit van huidskleur. De enige reden die ik kan verzinnen waarom wit’ geprefereerd wordt bij met name de interdisciplinaire denkers is omdat blank, in de relatie tot ras, geen vertaling kent in het Engels. In het Engels betekent een ‘blank slate’ de mogelijkheid om opnieuw te beginnen en ‘a blank look on the face’ betekent een onschuldige blik. Maar in het Nederlands gebruiken we voor het eerste ‘een schone lei’ en voor het tweede gewoon een blik van onschuld, we spreken niet van ‘een blanke blik’. Blank wordt gebruikt als transparant in de connotatie ‘blanke lak’, het ‘blanke ras’ waar de Engelsen ‘caucasian’ gebruiken en voor onder water staan; ‘het stond blank’. Het woord blank in de betekenis van onschuld komt in het hedendaagse Nederlands bijna niet voor. Wel is er de historische term blankofficier als opzichter van slaven, waarmee blank een negatieve klank krijgt in de rassendiscussie. Al zullen veel mensen deze historische context niet kennen en voor hen zal blank daarom niet negatief klinken. Dit legt wel een direct verband van het woord ‘blank’ met de slavernij. De symboliek van wit als onschuldig daarentegen is sterk. Verder sluit wit naadloos aan bij veelgebruikte engelse termen zoals ‘white privilege’ die daarmee eenvoudiger te vertalen zijn.

Belangrijk nadeel in de context van de racisme-discussie is wel dat de kleur ‘zwart’ veelal de tegenovergestelde betekenis van wit heeft en wordt gezien als de kleur van het kwaad, de duivel. Door het gebruik van ‘witte mensen’ wordt de symboliek van de kleur wit niet anders.  Het lijkt me daarom veel beter om nooit iemand aan te duiden als ‘zwart’ maar eerder als gekleurd. Iets wat veel gebeurt door  de term ‘People of Colour’ te gebruiken. Want kleuring heeft de kracht van diversiteit en variatie, heeft een positieve connotatie in zich en lijkt me in alle opzichten een mooiere aanduiding. En ik als ‘witte’ man heb dan een licht getinte huidskleur, want er zijn heel wat mensen witter dan ik.

Wit en blank zijn in termen van kleuraanduiding gelijkwaardige begrippen. Daarbij heeft wit in het Nederlands veel meer  de symbolische lading van zuiverheid, reinheid en het goede. Blank wordt in het Nederlands wel degelijk gebruikt als aanduiding van kleur en nauwelijks in de betekenis van onschuld. Het argument dat juist blank onschuld aanduidt en wit niet is daarom onjuist en een anglicistische interpretatie. Ik heb geen bezwaar om als wit te worden aangeduid en mijn soortgenoten als ‘wit’ te duiden, het houdt de dialoog open zodat de discussie kan gaan over de essentie van het alledaags racisme. Dat kan neerbuigend worden gevonden, maar ik kan de emotionele lading die mijn moedertaal voor me heeft niet veranderen.

Verstoppertje (Hide and Seek)

Nadat ze gezwommen heeft wrijf ik mijn kind warm
en neem haar mee naar de kleedkamers
waar ik haar neerleg om te af te drogen. Ze vouwt de punten
van de handdoek over haar gezicht
als een zachte, turquoise tent en roept
‘Zoek me dan! Zoek me dan!
Ik vouw een hoek terug en roep ‘Boe!’
en ze schudt van het lachen-
ik voel de warmte oprijzen van haar lichaam
en ruik het chloor – ze verstopt zich weer,
en opnieuw kijk ik onder de handdoek en ze is buiten zichzelf
van geluk – ze is op een leeftijd waarop ze denkt
dat als ze midden op het gazon staat
ik haar niet zal zien, dat ze verdwenen is –
maar altijd, in de lagen achter dit spel
ligt een rest, deze beklemming,
van families geperst achter blinde muren
of verstopt onder de vloer. Ik denk aan de soldaat
die de ruimte onder zijn zool voelt
en die de planken openwrikt en de verkrampte
ineenkrimpende mensen; maar vooral denk ik
aan de moeders, hoe hun harten kloppen in hun keel
in een poging de kinderen te sussen – mijn eerstgeborene nu,
die nooit doet wat haar wordt gezegd,
ze zou kronkelen en schreeuwen als door een kat gebeten
en als ik haar stil wilde krijgen, zou ik haar pijn moeten doen,
haar mond dichtkniijpen, om haar stil te houden.
De geheime deur gaat altijd open, de vrouwen en kinderen
verzameld op de plaats – en ik vraag mezelf af of,
als mijn dochters bij me weg worden getrokken,
ik zou vechten en schreeuwen om ze te houden,
of ze zachtjes laat gaan, wetend
dat ik er niets aan kan doen?
Als we onder de douches worden geduwd
zou ik dan doen alsof het is om ze te wassen?
We zijn niet gemaakt om te schrijven over de Sho’ah,
we waren er niet, maar op slechte dagen kan ik alleen daar aan denken,
de moeders die hun kinderen beschermden met hun lichaam
en onder de douche, schreeuwend om genade, schreeuwend om regen.
En het is nooit voorbij – hier zijn het kinderen
die naar de grens worden gereden in diepvriezen als de lucht heet en dun wordt,
gloeien hun lichamen als heldere sardientjes
op de handscan van de douanier;
en hier is de krijger die het geslacht van je man vasthoudt
en een bloederige machete, en jij bent een moeder
die rent voor haar leven met een baby op je rug gebonden
en twee kinderen aan iedere hand
maar je kleine zoon houdt je niet bij;
Jesus Godverdomme, ik weet niet hoe ik
je moet leren om je te verstoppen, maar zie
hoe gretig je het leert.

De Heuvel Op

Wanneer de nieuwe dag begint, zullen we ons afvragen, waar is het licht in de oneindige schaduw? 
Het verlies dat we dragen, de zee die we doorwaden. 
We hebben het hol van de leeuw overleefd. 
We hebben geleerd dat stilte niet altijd vrede is, 
en dat normen en waarden die zeggen wat “recht”  is niet altijd rechtvaardig zijn. 
En toch, de dageraad is van ons, voordat we het wisten. 
Hoe dan ook, we doen het. 
Hoe dan ook, we doorstonden het en zagen een land dat niet kapot is, 
maar eenvoudigweg niet af. 


Wij, de opvolgers in een land en een tijd waar een mager Zwart meisje dat afstamt van slaven en opgevoed door een alleenstaande moeder kan dromen van het presidentschap, en die nu voor hem reciteert. 


En ja, we zijn bepaald niet volmaakt, bepaald niet vlekkeloos, 
maar dat betekent niet dat we streven naar een perfecte eenheid. 
We streven ernaar eenheid te smeden met een doel. 
Een land componeren uit culturen, kleuren, karakters en menselijke condities. 
Dus richten we onze blik niet op wat ons uiteendrijft, maar op wat voor ons ligt. 
We heffen de verdeeldheid op, omdat we weten, voor onze toekomst die eerst komt, moeten we onze verschillen overwinnen. 
We leggen de wapens neer zodat we elkaar kunnen ontwapenen. 
We doen niemand kwaad en zoeken harmonie voor iedereen. 
Laat de wereld, al is het maar één ding, dit zeggen: 
Dat we zelfs in ons verdriet, groeiden. 
Dat we zelfs in onze pijn, hoop hadden. 
Dat we zelfs doodmoe, probeerden. 
Dat we voor altijd verbonden zijn, overwinnen. 


Niet omdat we nooit meer zullen verliezen, maar omdat we nooit meer verdeeldheid zullen zaaien. 


De Schrift vertelt ons een toekomst te zien waarin iedereen onder zijn eigen wijnstok en vijgenboom zal zitten en niemand maakt hen bang. 
En deze tijd eist van ons, dat we niet door het zwaard winnen, maar door alle bruggen die we bouwden. 
Dat is de belofte die gloort, de heuvel die we opgaan, als we durven. 
Het is omdat Amerikaan zijn meer is dan een georven trots. 
Het is het verleden instappen en hoe dat te repareren. 
We hebben een kracht gezien die onze natie versplinterd in plaats van verenigt. 
Het zou ons land vernietigen als de democratie werd uitgesteld. 
De poging was bijna geslaagd. 
Maar terwijl democratie tijdelijk kan worden uitgesteld, 
kan het nooit voorgoed verslagen worden. 
Op deze waarheid, op dit geloof, kunnen we vertrouwen, 
en met onze ogen op de toekomst, richt de geschiedenis haar ogen op ons. 
Dit  is het tijdperk van verlossing. 
In het begin was er angst. 
We voelden ons niet voorbereid om de erfgename te zijn van dit angstaanjagende uur, 
maar daarin vonden we de kracht om een nieuw hoofdstuk te schrijven, om ons 'hoop en gelach' te bieden. 


Dus terwijl we ons eens afvroegen, ‘Hoe kunnen we de catastrofe overwinnen?’, zeggen we nu, ‘Hoe kon de catastrofe ons ooit overkomen?’ 


We lopen niet terug naar wat was, maar bewegen naar wat zal zijn: 
Een gekneusd land, maar heel, welwillend maar gewaagd, fel en vrij. 
We zullen niet teruggaan of verstoord worden door intimidatie omdat we weten dat onze passiviteit en inertie de erfenis zal zijn voor de volgende generatie. 
Onze blunders word hun last. 
Want één ding is zeker: 
Als we genade mengen met macht, en macht met recht, dan wordt liefde onze erfenis en verandering, het geboorterecht van onze kinderen. 
Dus laten we een land achterlaten dat beter is dan waarvan we vertrokken. 
Met elke adem van mijn bronzen borst zullen we deze gewonde wereld tot een wonderbaarlijke wereld verheffen. 
We zullen herrijzen uit de gouden heuvels van het westen. 
We zullen herrijzen uit het winderige noord-oosten waar onze voorvaderen de revolutie realiseerden. 
We zullen herrijzen uit de door meren omgeven steden in de staten van het midwesten. 
We zullen herrijzen uit het zonovergoten zuiden. 
We zullen herbouwen, herstellen en verzoenen. 
In ieder plekje van ons natie, in elke hoek die we ons land noemen, 
zullen onze mensen, verschillend en prachtig, mishandeld en prachtig verschijnen. 
Wanneer de dag begint stappen we uit de schaduw, in vuur en vlam, niet bang. 
De nieuwe dageraad bloeit als we het bevrijden. 
Want er is altijd licht. 
Als we maar moed hebben om het te zien. 
Als we maar moed hebben om het te zijn. 

=========================================================================
Mijn vertaling van het gedicht uitgesproken door Amanda Gorman bij de inauguratie van president Joe Biden op 20 januari 2021.

Just Sayin’ Wierd.

Op 16 juni 2016 werd Jo Cox doodgestoken door Thomas Mair, een week voor het Brexit referendum. Tijdens zijn daad schreeuwde Blair de wapenkreet van de English Defence League ‘Britain First’. Mair werd veroordeeld als een terrorist en zit levenslang vast. Jo Cox was een fervent tegenstander van Brexit, ze kwam op voor vluchtelingen, vechtend voor de rechten van Palestina en de economie van haar district.

Op 19 juni 2017 rijdt Darren Osborne in op een groep moslims die een moskee in Londen verlaten. Eén dode en 12 gewonden. Osborne was sterk geïnspireerd door Stephen Lennon (= Tommy Robinson). Kort voor de moord bezocht hij sites waar ook Tommy Robinson, de oprichter van de English Defence League, regelmatig kwam. Daarop besloot hij maar willekeurige moslims te vermoorden.

Op 22 juli 2011 vermoordt Anders Breivik 77 mensen. Hij doodt 69 jongeren van de sociaal democratische partij ongetwijfeld geïnspireerd door de gedachte dat hun geesten door het cultuurmarxisme vertroebeld waren en ze op zouden groeien in de politiek correct linkse elite. Cultuurmarxisme is geen oorlog over woorden, het is complottheorie die rechtse terroristen aanzet tot geweld, wat de Quran doet bij extremistische moslims doen complot-theorieën bij politiek extremisten.

Na bovengenoemde feiten die goed bekend zijn schrijft in Nederland een journalist een hagiografisch stuk een stuk over Tommy Robinson als held van de Engelse ‘working class’. Voor alle duidelijkheid de meerderheid van de Engelse working class moet niets van Robinson hebben.

 

Daarvoor schrijft Wierd Duk een artikel over het cultuurmarxisme dat de media en het openbaar bestuur in een linkse greep zou houden.

De verdediging van Duk is altijd dezelfde, dit is niet mijn overtuiging ik signaleer slechts wat er leeft in de samenleving en schrijf dat op. Kortom de journalist als doorgeefluik. In het geval van cultuur marxisme werkt het niet omdat hij het zelf als verklaring gebruikt in zijn discussies op twitter:

Hij gelooft dus in de complottheorie van het cultuur marxisme. Het aanhangen van complot theorieën is één van de kenmerken van het oer-fascisme volgens Umberto Eco. Zijn houding tegenover de Islam als een vijfde colonne  is ook structureel, vooral het filmpje in deze tweet kan ik aanbevelen:

[tweet: https://twitter.com/RJKonrad/status/815102085649797120]

Het is dus een links-islamitisch complot en “daar moeten we van af”. Daarmee is zowel zijn bewondering voor Tommy Robinson alsook het promoten van cultuur marxisme als een links complot in één keer verklaard. Dit is de kern van Duks’ denken.

In zijn strijd tegen het links-islamitisch complot schrikt hij niet terug voor intimidatie van individuele bloggers die nauwgezet en feitelijk correct het extreem-rechts netwerk in kaart brengen. Dit past in het publicitaire beleid van Duk dat streeft naar het normaliseren van het extreem-rechtse gedachtengoed. We moeten zijn manier van denken als ‘de norm’ gaan beschouwen bijvoorbeeld door een extreme club als Erkenbrand op te nemen in het ‘normale’ politieke spectrum

De grootste krant van Nederland geeft hem paginagrote artikelen om zijn ideeën normaal te maken. In die context moeten we ook onderstaande tweet zien, we mogen Wierd en zijn kompanen niet extreem rechts noemen en ze voor extreem-rechts of xenofoob uitmaken. We zouden over de gevolgen van onze uitspraken moeten nadenken.

Jo Cox kwam voor haar mening uit en heeft daarvoor de hoogste prijs betaald, vermoordt door een fan van Tommy Robinson. De moslims in Londen waren willekeurige slachtoffers alweer geïnspireerd door Tommy Robinson. De sociaal democratische jongeren in Noorwegen hadden een prachtig leven voor zich maar zijn door een aanhanger van de cultuur-marxistische complottheorie afgeslacht. Journalisten die deze ideeën promoten noem ik extreem-rechts. Vrijheid van meningsuiting weet je nog wel?

Dus je ziet dat ik heb nagedacht waarom ik jou een extreem-rechtse journalist noem, die elke keer wanneer hij op de gevolgen van zijn schrijfsels wordt gewezen wegduikt. Het is geen frame, het is een feit.

 Van mij mag je alles schrijven, maar misschien moet jij eens nadenken over de bijdrage aan het xenofobe en racistische klimaat gecreëerd door jouw publicaties en tweets.

Just sayin’.

De Arrogantie van het Nieuwe Atheisme van VrijLinks

Ik ben atheist en net als ieder mens ben ik als agnost geboren maar net zoals velen ben ik niet als atheist opgegroeid. In het Zuiden van Nederland werd ik opgevoed in een katholiek nest, een zeer katholiek nest. Met een vader die niet kon leven met de uitkomst van het Tweede Vaticaans Concilie en die ik elke vernieuwing in de kerk een verarming vond. Op mijn 25ste heb ik na een lange interne strijd de Katholieke Kerk vaarwel gezegd omdat de paus bij zijn bezoek aan Nederland weigerde homoseksuelen gelijk te behandelen met andere gelovigen. Voor mij was dat in strijd met het geloof en ik heb de kerk nooit meer bezocht, behalve bij huwelijk of begrafenis. Daarna begon de zoektocht naar een alternatief, ik las me een slag in de rondte en vond aanvankelijk veel steun bij Etty Hillesum met haar persoonlijke mythische godsbeeld. Met dat beeld kon ik een deel van de mystiek van het katholicisme behouden, gelovig zijn en toch onafhankelijk. Totdat ik door het lezen Dawkins de onvermijdelijke conclusie trok dat een God als verklaring helemaal niet nodig is. Voor iemand die altijd geloofd heeft is het een grote stap om God los te laten. Ik zag het als koorddansen zonder koord, alle onzekerheid kwam vanaf dat moment op mezelf neer.

Het is niet door het denken van Dawkins waardoor ik mij van het geloof heb losgemaakt, daarbij waren andere factoren doorslaggevend. Twee met name: Als eerste de emancipatie van het katholieke volksdeel in de jaren zeventig in Nederland. Het kabinet den Uyl was een progressief kabinet waarin alle geloven waren verzameld en heeft daar een grote rol in gespeeld. Daarnaast de mogelijkheid die ik als arbeidersjongen kreeg om te gaan studeren. Die twee factoren waren doorslaggevend waardoor ik de ‘peer-pressure’ van mijn katholieke afkomst kon weerstaan en mijn eigen pad kon kiezen. Wanneer atheïsten hadden ingebeukt op het katholicisme zoals ze nu doen op de Islam was ik vrijwel zeker katholiek gebleven want het zou verraad zijn aan mijn afkomst. Emancipatie en acceptatie staan centraal in het vrij kunnen zijn in de maatschappij. De vrijheid van religiekritiek en vooral het oeverloos inbeuken op religie resulteert in polarisatie en verharding en het is zeker niet links.

Daarom heb ik de Dawkins lijn weer losgelaten. Ik was er blij om, omdat Dawkins een misogyne islamofoob bleek die van de wetenschap zijn afgod heeft gemaakt. Het is precies die vorm van atheïsme waar VrijLinks op leunt. De technische vooruitgang in onze tijd gekoppeld aan de groei van wetenschappelijke kennis geeft deze atheïsten een claim op de Waarheid. In die zin zijn ze niet anders dan de katholieke missionarissen die ‘negertjes’ gingen bekeren in Afrika. Ze brachten niet alleen de Westerse cultuur en christelijke waarden met zich mee maar tevens de onbetwistbare Waarheid van het geloof. We weten allemaal waar dit toe heeft geleid. Dawkins atheïsten hebben vaak een ongebreideld vertrouwen in de falsificatieleer van Popper als de manier om de ladder naar de Waarheid te beklimmen, terwijl de meeste fysici wel weten dat de fysica in een gebied is gekomen waar falsificatie geen uitkomst meer biedt. De wetenschappelijke Waarheid is net als God voorlopig nog onvindbaar.

De confronterende stijl van Dawkins die alles wat met geloof te maken heeft belachelijk maakt is contra-productief. Zoals altijd is de dialoog en creëren van begrip voor elkaars standpunten de beste manier om vooruitgang te boeken. Om een dialoog op gang te brengen is emancipatie van de achtergestelde groepen essentieel. De weg naar echte Vrijheid loopt via gelijkwaardigheid niet via confrontatie en inperking van de identiteit.

Een herenkwestie: Leo Lewin en Wierd Duk

Leo Lewin volg ik al tijden en ik ken hem als een zeer beheerste en beschaafde twitteraar met altijd een goed doordachte opvatting. Onlangs plaatste hij een tweet waarin hij Wierd Duk een fascist noemde. Duk riposteerde  met de opmerking dat hij aangifte zou gaan doen, waarvan was onduidelijk. Nu is iemand fascist noemen nogal een verwijt maar was het onterecht? Ik ben van mening dat je Duk tenminste kunt verwijten dat hij deze verdenking over zichzelf afroept. Dat zal ik hier even uitleggen.

Wie Wierd Duk wil begrijpen moet een aantal zaken goed doorzien. De voornaamste eigenschap van Duk is, hij valt bijna nooit op een mening te betrappen. Hij positioneert zichzelf als doorgeefluik en als je doorvraagt wordt hij snel extremer, daarom gaat hij daar niet vaak op in. Duk is een meester van de ‘spin’, het neerzetten van een gedachtenstroom die je dan zelf moet afmaken:

En waar ik bij dit soort conversaties altijd duidelijk mijn ongenoegen laat blijken over de geventileerde mening door een afwijzende reactie, is Duk een meester van het in in de lucht laten hangen van zo’n opmerking. Hij spreekt de bewering niet tegen maar hij kan tevens niet betrapt worden op de mening. Tot slot zal hij er voor duiken als die mening hem wordt aangewreven. Ondertussen versterken deze twee tweets wel het gedachtegoed van Baudet dat sterk leunt op het fascisme. De reply is krachtiger dan het origineel. Deze constructie is geen toeval wanneer het een journalist betreft die weet hoe communicatie werkt.

Een andere methode van Duk is dat hij extreme rechtse partijen opneemt in het normale politieke spectrum (gesignaleerd door @ikjeergens). Het racistisch en fascistische gedachtegoed van Erkenbrand (de PVV is er gematigd bij), noemt hij in een rijtje van gevestigde politieke partijen. En wie het artikel leest, leest begrip en geen enkele kritiek op het verwerpelijke gedachtegoed.

Ook als het gaat om een erkende rechts extremist als Milo Yiannopoulos, geband van twitter en  zijn ‘college campaign’ in de USA gestopt vanwege het opruiende karakter, plaatst Duk dubbelzinnige tweets. Gewoon “extremist”. Wat bedoelt hij nu? Dat Milo geen extremist is? Een man die ‘feminisme een kanker’ noemt, beweert dat hij van ‘zwarten houdt’ en vindt dat ‘moslims overal mee wegkomen’.  In een ander tweetje spreekt duidelijk bewondering als Duk duidelijk maakt dat Milo met die emotionele liberalen de vloer aanveegt. Zelfs deze tweet is zodanig geconstrueerd dat hij het af kan doen als een citaat. Nogmaals Duk weet hoe communicatie werkt, hij zet het denken in een richting en het draagt bij aan zijn populariteit.

Let wel de (niet uitputtende reeks) voorbeelden die ik hier noem zijn in mijn ogen niet rechts, maar extreem-rechts en in 2 gevallen fascistisch en in één geval alt-right. Nergens zie ik enige distantie, nergens zie ik kritiek. Door dit op deze manier te tweeten wekt Duk zelf de suggestie sympathie voor deze stroming te hebben. Als je geen afstand neemt van fascisme terwijl je het wel communiceert, is het dan vreemd dat je voor fascist wordt uitgemaakt?

Ondertussen heeft Leo zijn excuses aangeboden, ik had van deze aardige en beleefde man niet anders verwacht. Als de heren Duk en Nijman een greintje fatsoen hebben bieden zij excuses aan voor de hetze die ze hebben veroorzaakt richting Leo. Allereerst omdat Duk zoals hierboven blijkt, zeker niet vrijuit gaat, ten tweede omdat overlast van de hordes extreem-rechts twitteraars die je achter je aankrijgt als Duk zielig gaat doen en Nijman er nog een Geenstijl blog tegenaan gooit buitenproportioneel is. Als Duk oprecht meent dat Leo het beschaafd heeft opgelost is het aan hem om ook beschaafd te zijn en een gebaar terug te maken.

De les van Terlouw

Hypocrieter dan GeenStijl krijg je het niet in deze wereld. Het is de generatie van Jan Terlouw die volgens dit ranzige blog het wantrouwen in de samenleving heeft gebracht. Welnu dat is onjuist. Het is exact de journalistieke vorm van GeenStijl die is begonnen met het altijd waar wijzen op criminele Marokkaantjes. Van dat blog zijn termen als “bontkraagjes” en “Finnen” afkomstig. Want alles moest “benoemd” kunnen worden, behalve natuurlijk de eigen hypocrisie. Geen wonder dat juist dit blog moest reageren op de hartekreet van Terlouw, mild voor hun doen, maar wel afwijzend.

Waar Terlouw terecht op wees was op de versplintering in de politiek en vooral het ontbreken aan ethisch besef. Een kamerlid die via een politieke partij gekozen is en zich niet meer kan vinden in het beleid van deze partij moet zich niet afsplitsen maar opstappen. In die zin zijn alles zes de eenmansfracties in de Tweede Kamer plucheplakkers die de democratie geen dienst bewijzen. En ja deze trend is begonnen met Wilders en dus was de toespraak van Terlouw een zeer indirecte verwijzing naar de oprichter van de PVV. Het gebrek aan ethisch besef illustreerde hij met de verkiezing van Trump die zijn winst te danken heeft aan het niet-integer zijn van zijn tegenstander Hillary Clinton.

De oproep van Terlouw was even simpel als oprecht: politiek moet weer integer zijn en het voorbeeld geven aan de maatschappij. Een versplinterd politiek krachtenveld dat regelgeving gevuld met wantrouwen de wereld instuurt verdeelt de maatschappij. Een politiek die wijst naar Marokkanen, moslims, vluchtelingen en die discriminatie niet eenduidig veroordeelt verbindt niet, zaait wantrouwen. Vertrouwen begint met het goede voorbeeld geven, inclusief zijn, politiek is leiden niet volgen. Moeilijker was het niet, als je het WILT horen.

Ziende Blind

Als ik opiniejournalist Wierd Duk moet geloven ben ik ziende blind. Dit moet ik constateren na een artikel waarin psychiater Mengelberg het vreemd vindt dat hij voor PVV-er wordt uitgemaakt omdat hij zich zorgen maakt over de islamisering van Europa. Heeft de beste man ooit al eens gekeken hoe groot de invloed van de Islam in Europa daadwerkelijk is? Kun je alleen nog maar halal vlees kopen, klinkt de gebedsoproep al in elke uithoek van het platteland en lopen alle vrouwen (alweer) in een hoofddoek. Nee dan Eddy Terstal die geen subsidie meer krijgt van het filmfonds omdat hij weigert ‘politiek correct’ te zijn. Of komt het gewoon door de kwaliteit en originaliteit van zijn aanvragen? De overtreffende trap komt van Sywert van Lienden, die ervan overtuigd is dat hij een meerderheidsstandpunt vertegenwoordigt als hij bij DWDD aanschuift. Nu wil ik Sywert toch eens vragen voor welk standpunt in Nederland een eenduidige meerderheid is aan te wijzen? En hoe hij de arrogantie kan hebben te beweren dat hij de meerderheid vertegenwoordigt, volgens mij beweren Trump en Wilders dit ook en ze hebben beide ongelijk.

Maar nee volgens Duk (die Mengelberg hier als buikspreekpop gebruikt) zijn we ziende blind, verblindt door de linkse media in Nederland. Links? Waar dan? In Nederland zijn Telegraaf en AD samen goed voor een oplage van ruim 1 miljoen, gevolgd door de volkskrant die in de persoon van Chris Rutenfrans gewoon rechtse opinies ventileert. Maar het is natuurlijk de TV, de omroepen, het internet. Daar is het links dat de klok slaat, daarom zit Sywert zeker bij DWDD en Duk bij Pauw, moeten we Annabel Nanninga dulden bij Powned, WNL. Dan zwijg ik maar over de digitale media die overheersend rechts zijn: geenstijl, tpo.nl, dagelijksestandaard, jalta.nl. Daartegenover staat het door rechts verketterde joop.nl, wat alleen al door zijn omstreden financiering nauwelijks een serieuze tegenkracht is. Als zelf nadenkend mens moet ik mijn ogen bijna wel dichtdoen om alle bagger die uit de rechtse sites komt te overleven.

Maar is links ziende blind? Ik dacht het niet. Op 29 oktober retweette ik Michael Moore die de verkiezing van Donald Trump de grootse ‘fuck you’ in de US history noemde. Vanaf dat moment heb ik geen peiling meer serieus genomen want ik wist dat dit sentiment de doorslag zou kunnen geven. En kijk de LINKSE intellectueel en filmmaker Moore kreeg gelijk. Zoals de filosofen Rorty (in 1998) en Chomsky (in 2011) de komst van een Trump-achtige president al voorspelden. Nee links kijkt niet weg. En ik ben niet blind voor Obama en Cameron die met het gericht inzetten van drones terroristen uitschakelen. Daarmee zetten ze de rechtsstaat opzij en voeren ze via een achterdeur de doodstraf in. Ik ben ook niet blind voor de manier waarop Rusland, samen met het Westen en autoritaire en totalitaire regimes uit de regio onschuldige burgers in het Midden Oosten platbombardeert en daar een nieuwe voedingsbodem voor terrorisme creëert. Verder sluit ik de ogen niet voor Venezuela, Ethiopië en weet ik waar allemaal in de wereld onrecht gaande is.

Maar is links ziende blind? Ik bekijk met wantrouwen de beloofde innige samenwerking tussen USA en Rusland, in combinatie met een terugtrekkende beweging van de USA uit de NATO. Dit geeft Putin alle reden om nieuwe regio’s in Oost Europa te annexeren om ze daarna met een ‘democratisch referendum’ te legitimeren. Ik zie dat de onstabiliteit in het Midden Oosten verder toe zal nemen als Trump blindelings de nederzettingenpolitiek van Israël gaat steunen. Verder zie ik dat Trump banen gaat creëren door grote infrastructurele werken aan te besteden zoals ooit een Duitse dictator deed met de Autobahn. We weten wat de Fuhrer ging doen toen het geld op was… Ik leg de moderne extreem-rechtse leiders langs de meetlat van het fascisme om te zien dat ze beangstigend hoog scoren. Nee, ik zeg niet dat het verleden wordt weerspiegeld in het heden, maar ik wil wel de beweging herkennen. Onderdrukking, geweld en uitbuiting komen altijd terug op verschillende manieren.

En ik zie ook hoe de nieuwe rechtse leiders actief proberen om internationale instituties zoals de VN, de EU en de NATO te ontmantelen met als gevolg versplintering en onstabiliteit. Dezelfde leiders die de muren van hun natie letterlijk optrekken met protectionisme. De klimaatcatastrofe die onafwendbaar op ons afkomt bestrijden vinden ze niet nodig omdat het een ‘hoax’ is. Maar het bewijs stapelt zich inmiddels zo hoog op dat rechts wel stekeblind moet zijn om het niet te zien. Maar klimaatverandering zal eerst de arme delen van de wereld treffen met nieuwe vluchtelingen tot gevolg, waar de nieuwe leiders dan hekken en muren voor gaan bouwen om hun naties te beschermen. De vluchtelingen die het wel het land inkomen worden vervolgens opgespoord en uitgezet, doet me ook ergens aan denken.

Tellen we het allemaal op, de spanning langs de Europese oostgrens, de uitzichtloze strijd tegen terroristen in het Midden Oosten, verdere expansie van Israël, oplopende staatsschuld in de USA, het afkalven van de mensenrechten, een versplinterde wereld met opkomend protectionisme, ontkenning van de klimaatverandering, toenemende vluchtelingenstromen en een in het Westen teleurgesteld China. Het is ‘the perfect storm’, een Derde Wereldoorlog ligt aan de horizon.

Nee, ik ben niet blind. Ik zie hoe de journalistiek van Wierd Duk bovenstaande ontwikkelingen kritiekloos absorbeert en hoe hij alle meningen virtuoos ombuigt naar zijn eigen gelijk. Ondertussen de arme boze witte mensen over het hoofd strelend, jullie hebben groot gelijk om op idioten als Trump, Farage, Le Pen en Wilders te stemmen. Want ze werden jarenlang door de politiek over het hoofd gezien. Waren het niet diezelfde witte mensen die decennia lang alleen met hun portemonnee hebben gestemd? Ze willen partijen die de hypotheekrente-aftrek in stand houden, die pensioenen verhoogt, meer en beter zorg voor nog minder geld. Hadden ze toen voor hun idealen gestemd dan was het nu niet zo ver gekomen. We kunnen best de liberaal democraten de schuld geven maar we moeten niet vergeten dat we ze zelf hebben gekozen.

Daarom is het nu tijd om voor idealen te kiezen. Andere economische structuren, verdeling van de welvaart, energietransitie, kantelen zoals Jan Rotmans dat noemt. Dat is de enige kans die we hebben om in Europa het tij te keren. Zo blijft Europa de basis voor de Westerse beschaving, een keus voor Wilders en consorten is een keus voor een gevaarlijke wereld, dat zou rechts toch ook moeten zien? Of zijn ze ziende blind?

De Politieke Correctheid van Rechts (en links)

Zoals iedereen die zich een beetje met politiek bezig houdt had ik de laatste dagen even tijd nodig om de verkiezing van Donald Trump tot president van het machtigste land ter wereld te verwerken. Nu was ik de laatste dagen voor de Amerikaanse Verkiezingen al bezig met het denken over Politieke Correctheid. Eigenlijk een heel mooi begrip, in het leven geroepen om mensen te laten beslissen hoe ze genoemd willen worden. Om een ander niet te beledigen gebruik je wat door de groep zelf wordt voorgesteld, zo werd in de VS ‘nigger’ eerst ‘black’ en daarna ‘African American’. In het laatste decennium ontstond er een beweging die Politieke Correctheid een taboe noemde, mensen zouden niet meer zeggen waar het op staat. Dus noem je een neger een neger en ben je een slappeling als je tegen Zwarte Piet bent. Al eerder heb ik uitgelegd dat het verzet tegen Politieke Correctheid niet een middel is om een discussie te beslechten, of om de argumenten van de tegenstander te ontkrachten. Nee het is de bedoeling om het hele begrip om zeep te helpen, om aan te komen in een maatschappij waarin respect voor de gevoelens van een ander geen rol meer spelen. Waarin de betekenis van woorden afneemt in plaats van toeneemt.

Taal is tenslotte ons gereedschap om over de werkelijkheid, zoals wij die ervaren, te spreken. Taal is niet alleen het benoemen en beschrijven van die werkelijkheid, wie de taal beheerst, beheerst ook het deel van de werkelijkheid waaruit die taal is opgebouwd. Als voorbeeld kan ik computerprogramma’s noemen, geschreven in een taal die alleen programmeurs spreken, daarmee bepalen zij welke handelingen ik moet verrichten om het font van mijn tekstverwerker te veranderen. Niet voor niets zijn de grenzen van naties vaak taalgrenzen, hebben wetenschappelijke disciplines een eigen taal en wat te denken va het dialect? Taal is macht en de betekenis van taal bepaalt de verhoudingen. Wanneer zwarte mensen elkaar onderling ‘neger’ noemen is er niets aan de hand, het versterkt de band. Omdat het woord verwijst naar de gezamenlijke geschiedenis. Wanneer een blanke hetzelfde doet heeft dit een andere lading. Met het woord ‘neger’ plaatst hij zijn gekleurde medemens in de geschiedenis van de slavernij en plaats hij zich daarboven. Het woord geeft macht en de aangesprokenen associaties met een verschrikkelijke geschiedenis. Dus wie een manier van spreken ongedaan probeert te maken beoogt veel meer dan alleen maar ‘te zeggen waar het op staat’, die beoogt de wereld te veranderen, de verhoudingen te laten verschuiven.

Politieke correctheid is een frame waarmee in discussies vrijwel altijd linkse mensen worden aangevallen, alsof de andere kant van het spectrum geen politieke correctheid kent. Dat is aantoonbare onzin: er zijn voldoende groepen waar ik het woord ‘roetveeg Piet’ niet mag gebruiken ‘Zwarte Piet’ is verplicht. Een andere rechts policor frame is dat het Christelijk fundamentalisme onvergelijkbaar is met Islamitisch fundamentalisme: je mag ze niet vergelijken. Terwijl ze op het gebied van gezin, homofobie en theocratie erg veel gemeenschappelijk hebben. Van de Joods-Christelijke cultuur moet je afblijven. Rechtse leiders als Trump, Le Pen, Farage en Wilders langs de meetlat van het fascisme houden is helemaal verboden. Terwijl ze alle vier hoog scoren op de 14 criteria van Umberto Eco. Extreem-rechts fascisme noemen, het wordt niet geaccepteerd door deze groep.

White privilege is een andere term waar rechts het moeilijk mee heeft. Ze vinden dat niet discrimineren al wel voldoende is, dat wil zeggen niet ‘openlijk’ discrimineren. Uiteraard willen ze een zwarte ‘neger’ noemen, zijn alle Marokkanen crimineel en alle moslims terrorist. Maar ze tolereren het wel, zolang je maar niet over het slavernij verleden begint, over blanke criminaliteit of geen moskee bouwt om je geloof te belijden. Het gegeven dat een maatschappij waarin de structuren door blanken zijn opgezet, blanken een voorsprong geven ten opzichte van andere etniciteiten is maar onzin. In de Westere maatschappij heeft iedereen gelijke kansen, al hebben sommigen wat minder kansen dan andere om Orwell te parafraseren. Het is dus in rechts ogen niet politiek correct om over white privilege te spreken. Je moet de zaken wel benoemen maar ‘onze’ cultuur kent geen schuld.

Gevolg van bovenstaande is dat discussies op internet en vooral op twitter zich vooral afspelen door te schermen met dit soort termen. De discussie gaat niet langer over het probleem maar over de term en zelfs wie zich daar inhoudelijk over uit mag laten. Want een ‘helper whitey’ staat nog lager op de ladder van sommige anti-racisten dan een echt racist. Met dit gedrag word de dialoog al doodgeslagen voordat deze kan beginnen. Hetzelfde kun je zeggen over de vergelijking tussen fundamentele religies. Door de overeenkomsten te zoeken in een gesprek tussen fundamentele Christenen en Moslims zou je kunnen komen tot een gesprek. Ik ben realist genoeg om te weten dat dit niet de oplossing voor alle maatschappelijke polarisatie. Een recent voorbeeld van een discussie die maar niet gevoerd is zijn de sharia rechtbanken. Sharia rechtbanken werden geframed als een parallel rechtssysteem en daar is iedereen het over eens dat dit niet wenselijk is. Maar zijn sharia rechtbanken wel een parallel rechtssysteem, functioneren ze als rechtspraak? Wat is het verschil tussen het Rooms Katholieke Echtscheidingsrecht en dat van de Islam? Sharia rechtbanken in de UK (in Nederland bestaan ze officieel niet) houden zich voornamelijk bezig met echtscheidingen binnen het geloof. Veel moslims in de UK sluiten een nikkah omdat de UK wetgeving moslim huwelijken nogal moeilijk maakt (in tegenstelling tot Christelijke en Joodse huwelijken). Ik heb deze argumenten allemaal niet gehoord want het ging over parallelle rechtssystemen en de verderfelijke islam. (Overigens is in de UK een uitgebreid onderzoek gaande over de rol van sharia rechtbanken.)

Wat heeft dit met Trump te maken? Als Trump zegt dat hij een muur gaat bouwen tussen Mexico en de USA, zegt hij eigenlijk ik ga jullie beschermen tegen immigratie. En nog een laag dieper: ik ga de concurrentie om banen verminderen dus jullie krijgen weer werk. Dan moet je niet de muur belachelijk maken maar perspectief bieden. Links kan gewoon zeggen we zorgen dat iedereen dezelfde beloning krijgt ongeacht afkomst, we voeren een minimumloon in. Dat is waar het aan schort.

Daarom begon ik zo rond de Amerikaanse presidentsverkiezingen te denken over politieke correctheid aan beide kanten van het politieke spectrum? Links gebruikt politiek correct termen vooral om etnische groepen te ontzien en impliciet aan te geven dat er sprake is van een historische ongelijkheid. Rechts is evenzeer politiek correct maar gebruikt hun politiek correcte frames om de discussie uit de weg te gaan: het ‘durven benoemen’. Maar politieke correctheid is geen valuta, zeker niet in de essentie van het begrip. Ik weiger in te zien wat er mis is als je rekening houdt met de gevoelens van je opponent. Vaak is dit juist de enige manier om tot een gesprek te komen. Het probleem is niet politieke correctheid  maar zoals Jonathan Pie stelt dat er niet meer over de correcte termen gesproken mag worden. De politiek is verworden tot marketing waarin alleen boodschappen worden gecommuniceerd in plaats van dialoog. Meegaan in die boodschappen in plaats van de oorzaak van die boodschap te achterhalen is de grote fout van de linkse politiek.  Links moet de politieke correctheid op rechts doorbreken, zoals rechts dat effectief doet op links. We moeten weg van het ‘benoemen’ en naar het ‘bespreken’.